Wat is het verschil tussen vergunningsplicht en prospectusplicht?

Laatste geüpdatet op 17 januari 2025.

Bij het aanbieden van beleggingsfondsen zijn er twee belangrijke wettelijke vereisten die je als belegger kunt tegenkomen: de vergunningsplicht en de prospectusplicht. Beide maatregelen zijn bedoeld om beleggers te beschermen, maar ze richten zich op verschillende aspecten van de fondsaanbieding. In dit artikel leggen we de verschillen en de werking van deze verplichtingen uit. Vergeet niet dat deze informatie puur informatief is en geen vervanging is voor professioneel advies. Raadpleeg bij twijfel altijd een financieel expert.

Vergunningsplicht

De vergunningsplicht is een wettelijke vereiste voor aanbieders van beleggingsfondsen. Dit houdt in dat:

  • Officiële goedkeuring nodig is: Voordat een fonds het publiek mag benaderen, moet de aanbieder een vergunning verkrijgen van een toezichthouder, zoals de Autoriteit Financiële Markten (AFM) in Nederland.
  • Strikte criteria gelden: Om een vergunning te krijgen, moet de aanbieder aantonen dat het fonds voldoet aan een reeks financiële, operationele en organisatorische eisen. Dit kan betrekking hebben op de solvabiliteit, de deskundigheid van het bestuur en de transparantie van de beleggingsstrategie.
  • Bescherming van beleggers: De vergunning fungeert als een eerste vangnet. Het geeft een indicatie dat het fonds is beoordeeld door een onafhankelijke instantie en dat het aan minimumvoorwaarden voldoet.

Prospectusplicht

De prospectusplicht draait om het verstrekken van gedetailleerde informatie aan potentiële beleggers. Belangrijke punten zijn:

  • Informatiedoorzichtigheid: Een prospectus is een officieel document waarin de doelstellingen, strategie, risico’s, kosten en andere relevante informatie over het fonds uitgebreid wordt toegelicht.
  • Verplichte inhoud: De wet schrijft voor welke informatie in het prospectus moet staan. Dit zorgt ervoor dat je als belegger de belangrijkste feiten en risico’s kunt vergelijken voordat je een beslissing neemt.
  • Bescherming op informatiegebied: Door de prospectusplicht krijgen beleggers een goede basis om de aangeboden investering te beoordelen. Dit voorkomt dat beleggers voor verrassingen komen te staan door verborgen risico’s of onduidelijke voorwaarden.

Belangrijkste verschillen

Hoewel zowel de vergunningsplicht als de prospectusplicht gericht zijn op de bescherming van beleggers, ligt het verschil in hun focus:

  • Vergunningsplicht: Richt zich op het toelaten van de aanbieder tot de markt. Het gaat hierbij om het beoordelen van de algehele betrouwbaarheid en de organisatorische en financiële gezondheid van de aanbieder.
  • Prospectusplicht: Richt zich op de inhoudelijke informatievoorziening. Het documenteert wat je kunt verwachten van het fonds, inclusief doelstellingen, strategie, risico’s en kosten.

Wanneer zijn beide van toepassing?

In veel gevallen gelden beide verplichtingen voor een fonds dat aan het brede publiek wordt aangeboden. Een fonds moet immers eerst een vergunning hebben (vergunningsplicht) en vervolgens ook voldoen aan de eisen voor informatieverstrekking (prospectusplicht). Voor bepaalde fondsen, met name die gericht zijn op een selecte groep professionele beleggers, kunnen de regels versoepeld zijn. In dat geval is het extra belangrijk dat je als belegger zelf grondig onderzoek doet.

Waarom is dit belangrijk voor jou als belegger?

  • Betrouwbaarheid en transparantie: De aanwezigheid van een vergunning geeft aan dat het fonds is beoordeeld op basis van strenge criteria. Het prospectus biedt daarnaast alle nodige informatie om een weloverwogen beslissing te nemen.
  • Vergelijkingsmogelijkheden: Met een goed opgesteld prospectus kun je verschillende fondsen met elkaar vergelijken, wat helpt bij het vinden van een fonds dat past bij jouw voorkeuren en risicobereidheid.
  • Eigen due diligence: Ook al zijn deze maatregelen er om jou te beschermen, het blijft belangrijk om zelf kritisch te blijven. Controleer altijd of de prospectus volledig en begrijpelijk is en of de vergunning up-to-date is.

Conclusie

De vergunningsplicht en de prospectusplicht zijn twee belangrijke mechanismen die samen bijdragen aan de bescherming van beleggers. De vergunningsplicht zorgt ervoor dat alleen aanbieders die aan strenge eisen voldoen, de markt betreden. De prospectusplicht garandeert dat je als belegger uitgebreide en transparante informatie krijgt over het fonds. Door beide aspecten te begrijpen, kun je met meer zekerheid en inzicht beoordelen of een beleggingsfonds aan jouw eisen en verwachtingen voldoet.

Let op: deze informatie is geen vervanging voor professioneel advies. Raadpleeg altijd een financieel expert.